Fiets of wandel met Dam Jaarsma door de Friese Wouden!

Haal de gratis routefolder met fietsknooppunten Sagen jagen door de Fryske Wâlden. Tussen houtwallen, spoken en sterke verhalen.
Start in Eastermar en beleef het land van Dam Jaarsma en hoor de verhalen.

Ontdek de unieke combinatie van landbouwgronden, natuur en cultuurhistorie in Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden. Een regio met kilometers houtwallen, honderden dobben (drinkpoelen), monumentale pingoruïnes, onafzienbare elzensingels en ... zo'n 17.000 volksverhalen.

  Verhalenbankjes met QR-code

Verhalen zijn niet alleen fijn om naar te luisteren. Ze vertellen je ook iets over de streek en zijn inwoners. We nodigen je uit om onderweg naar ze te luisteren. Scan de QR-codes op de verhalenbankjes met dit silhouet. Ervaar midden in het coulisselandschap de cultuurhistorie met de Fryske traditie van verhalen vertellen. 

Meer verhalen en achtergrondinformatie vind je hier.

De routefolder haal je bij

- fietsknooppunt 79 in Eastermar (hoek E.M. Beimastr./Teije Tolstr.) (24/7 in folderbakje). Startpunt van de routes
- winkels en logieslocaties in Eastermar
- Gemeentehuis Tytsjerksteradiel (Raadhuisweg 7, 9251 GH Burgum)
- Gemeentehuis Achtkarspelen (Stationsstraat 18, 9285 NH Buitenpost)
- Toeristen Informatieposten (TIP) in Noordoost Friesland 

Bordje met QR-code vermist of kapot? Laat het ons weten via Fixi op www.t-diel.nl of www.achtkarspelen.nl. Dank je wel!

Dorpsrondleiding vol verhalen

Liever door historisch dorp Eastermar struinen? Doe mee met de Dam Jaarsma dorpsrondleiding vol verhalen.

Meer weten of horen? Lees hieronder verder

Nationaal Landschap

Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden ligt tussen Dokkum en Drachten. Dit kleinschalige, intieme coulisselandschap nodigt je uit om het per fiets of te voet te beleven. De routes zijn ook geschikt voor de scootmobiel. 

In deze bijzondere streek vind je niet alleen een prachtig landschap. Ook vele duizenden volksverhalen die van generatie op generatie mondeling zijn overgedragen, hebben hier hun oorsprong. De beslotenheid van de regio leende zich goed voor het ontstaan van sterke verhalen. De bewoners gebruikten ook verhalen om fenomenen die zij niet begrepen (zoals onweer), te verklaren en zo mogelijk te bezweren.

Wâldpiken

Bewoners van de Fryske Wâlden staan bekend als Wâldpiken, een geuzennaam. De Wâldpyk is dwars, oars as oars (anders dan anders), ruig, vrijgevochten en trots, levend in een smûk (knus) landschap van elzensingels en houtwallen.

Dam Jaarsma uit Eastermar was niet zomaar een Wâldpyk, maar een wel heel bijzondere. Door het verzamelen en vastleggen van 17.000 volksverhalen over vliegende schepen, domme duiveltjes, dominees en historische figuren, redde hij de Friese verteltraditie van de vergetelheid.

Spannende verhalen in mooie omgeving

In het decor van boomwallen en dobben fiets je samen met verhalenverzamelaar Dam Jaarsma over eeuwenoude zandpaden. Je gaat op zoek naar duivels, spoken of bijgelovige boeren. Midden in het prachtige coulissenlandschap hoor en lees je verhalen en informatie over de omgeving. Zo leer je de streek met zijn bewoners kennen.

Alvast wat verhalen horen?

Bekijk de uitzending van Landinwaarts van NTR van 17 september 2015 met Dieuwertje Blok (vanaf minuut 14:22).
Meesterverteller Douwe Kootstra vertelt voor Omrop Fryslân in 5 delen het volksverhaal over Adam de hurdrider. Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 Deel 5. 

Routes 19/9/2015 geopend door Joop Atsma

Op 19 september zijn vanuit Eastermar de fiets- en wandelroutes Sagen jagen door de Friese Wouden geopend. 
Na een korte bijeenkomst bij de nieuwe pleintafel it Wâlhout met medewerking van Theo Meder van het Meertens Instituut en verhalenverteller Douwe Kootstra, nam Eerste Kamerlid en Wâldpyk Joop Atsma de eerste routekaart op een ludieke manier in ontvangst. Hierna fietste men de route open en werd de route ook online gelanceerd.

Tweede gewijzigde & aangevulde druk routefolder

De 2e gewijzigde en aangevulde druk van de routefolder is op 4 april 2025 geopend. De routes zijn aangevuld met een kunstwerk in Eastermar en met de verhalenbankjes met de QR-code